Vì sao bệnh nhân Covid-19 sau khi phục hồi gần như không lây nhiễm cho người khác?

BN 188 là nhân viên Công ty TNHH Trường Sinh - đơn vị cung cấp dịch vụ Bệnh viện Bạch Mai. Bệnh nhân được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Nam. Ngày 14.4, bệnh nhân có kết quả xét nghiệm âm tính (lần 2) được công bố khỏi bệnh ngày 16.4 và xe của Công ty Trường Sinh đưa bệnh nhân về nhà riêng.

BN 188 là 1 trong 3 bệnh nhân được công bố khỏi bệnh ngày 16.4

Theo báo cáo của UBND huyện Chương Mỹ, Hà Nội, đến sáng 17.4, bệnh nhân có biểu hiện ho khan từng cơn, thân nhiệt đo được 36,8 độ C, hơi tức ngực, không chảy nước mũi. Trung tâm Y tế huyện Chương Mỹ đã lấy mẫu xét nghiệm gửi Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC Hà Nội). CDC Hà Nội sáng 18.4 đã thông báo bệnh nhân dương tính với virus SARS-CoV-2. Bệnh nhân đã được chuyến đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cơ sở 2 (Đông Anh, Hà Nội) để kiểm tra và điều trị theo quy định.

Giải thích về vấn đề này, TS Thái cho hay, những bệnh nhân Covid-19 sau khi khỏi bệnh vẫn tiếp tục được theo dõi sức khỏe. Vẫn có trường hợp có triệu chứng ho hoặc sốt, những trường hợp này sẽ được làm xét nghiệm lại. Tuy nhiên, việc vẫn còn những trường hợp đã âm 2-3 lần rồi nhưng sau đó lại dương tính. Để hiểu rõ về điều này, chúng ta cần phải biết là thụ thể yêu thích của virus SARS-CoV-2 là ở phổi chứ không nhiều ở trên vùng hầu họng do đó khi có triệu chứng là virus đã tấn công xuống đến phổi. Khi đã điều trị 6-7 ngày đến hết triệu chứng, việc lấy mẫu hầu họng gần như khó có thể bắt được virus. Đến khi 2 lần âm tính (sau khi hết triệu chứng và thêm 6 ngày chờ lấy mẫu) khả năng xét nghiệm âm tính là chính nhưng không loại trừ các trường hợp có tổn thương ở phổi, các tế bào nhiễm virus vẫn bị vỡ và giải phóng các vật liệu di truyền của virus và mặc dù không gây bệnh nhưng vẫn bị bài xuất ra khỏi phổi, lúc này việc xét nghiệm ở những hệ thống nhậy vẫn cho kết quả dương tính.

“Cần lưu ý là dương tính là phát hiện vật liệu di truyền của virus không có nghĩa là nhiễm bệnh. Trong những bệnh nhân phục hồi, có người không có triệu chứng gì, nhưng một số người có triệu chứng ho, khó chịu do tiết ra chất nhầy để đào thải những tế bào tổn thương còn sót lại sẽ có những vật liệu di truyền của virus. Lúc này khi lấy mẫu có thể có kết quả xét nghiệm dương tính”, Phó trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm nhấn mạnh.

TS.BS Phạm Quang Thái

Với những trường hợp như thế này, Viện Vệ sinh Dịch tễ trung ương sẽ được làm thêm các thử nghiệm như kiểm tra xem bệnh nhân có kháng thể hay không; nuôi cấy xem virus có nhân lên hay không… Tuy nhiên, đến nay không thấy bằng chứng nào về khả năng lây nhiễm của bệnh nhân sau khi đã hồi phục. Do đó mọi người có thể yên tâm, tuy nhiên các cơ sở y tế vẫn tiếp tục giữ những bệnh nhân sau hồi phục để phục vụ công tác giám sát, nghiên cứu nhằm hiểu biết rõ hơn về cơ chế gây bệnh của loại virus còn rất mới với Y học hiện tại", TS.BS Thái nói.

Nhấn mạnh thêm một lần nữa, ông Thái cũng cho rằng, để an toàn cho tất cả mọi người thì những trường hợp như bệnh nhân 188 sẽ được đưa vào điều trị tại các cơ sở y tế. Việc sai sót trong xét nghiệm là khó có thể xảy ra vì kỹ thật RT-PCR rất nhạy, chỉ cần thấy sót lại một vài vật liệu di truyền của con này thôi là sẽ có kết quả dương tính.

“Cho đến nay, trên thế giới chưa ghi nhận những lây nhiễm thứ phát từ những bệnh nhân đã điều trị khỏi. Việt Nam mình có tỉ lệ mắc không nhiều nên chưa đủ bằng chứng để nói 100% chắc chắn trường hợp dương tính lại không lây ra cộng đồng. Và nói chính xác ra, việc dùng từ “dương tính lại” cũng không phải là sai nhưng đặc điểm của dương tính đó thế nào, tải lượng virus ra sao, có phải virus sống hay không thì chỉ qua một từ đó không đủ để đánh giá thực tế về khả năng lây nhiễm của bệnh nhân. Mọi người cần biết một điều, dương tính trong xét nghiệm RT-PCR nghĩa là tìm thấy vật liệu di truyền của virus, không có nghĩa là tìm thấy virus còn sống và còn đang gây bệnh”, Phó trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm nhận định.

QUỲNH HOA